Akcja Katolicka
Akcja Katolicka - organizacja ruchu świeckich w Kościele katolickim, założona w roku 1922.
Cel: duchowe i moralne odrodzenie społeczeństwa, praca z młodzieżą w zakresie edukacji i katechezy. Akcja Katolicka jest urzędem Kościoła, to znaczy szczególnym miejscem organizowania laikatu, będącego w ścisłej współpracy z hierarchią Kościoła.
Dziś ruch ma około 400 000 członków, z których większość mieszka we Włoszech.
W Polsce i na Ukrainie, organizacja została zlikwidowana przez władze komunistyczne. Obecnie ruch odnawia się.
Akcja Katolicka jest urzędem Kościoła, to znaczy szczególnym miejscem organizowania laikatu, będącego w ścisłej współpracy z hierarchią Kościoła:
- urząd Kościelny wiernych świeckich, należący do fundamentalnej struktury Kościoła
- misja głoszenia Zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa
- chrystianizacja każdej dziedziny życia
- wspólny front apostolskiego działania Kościoła
- budowa Kościoła – nie przez zewnętrzną ludzką działalność typu świeckiego, ale przez środki nadprzyrodzone: słowo, sakrament i posługę miłości
- widzenie, ocenianie, działanie – w duchu Ewangelii
- odrodzenie życia według zasad katolickich w rodzinie i społeczeństwie
- kształtowanie życia według zasad wiary
- wzrastanie i umacnianie wspólnoty chrześcijańskiej
- pogłębienie wiedzy o Jezusie Chrystusie, aby nastąpił świadomy wybór Jezusa Chrystusa jako Pana życia chrześcijanina
- apostolstwo indywidualne (KPK – apostolstwo powinno przybrać formę Akcji Katolickiej)
- odpowiedź na trendy sekularyzacji, wypierające wartości chrześcijańskie z życia społeczeństwa
- szkoła życia społecznego
Cele
Celem Akcji Katolickiej jest pogłębienie formacji chrześcijańskiej jej członków oraz współpraca świeckich z hierarchią w realizowaniu misji Kościoła. Pogłębienie życia religijnego ma przygotować członków Akcji do odważnego i kompetentnego występowania na „areopagach” świata, do przenikania wartościami ewangelicznymi życia społecznego, zajmowania zgodnego z nauczaniem Kościoła stanowiska w sprawach publicznych, zwłaszcza tam, gdzie zagrożona jest wiara i moralność chrześcijańska. Ważnym zadaniem Akcji jest także kształcenie działaczy społecznych, gospodarczych, kulturalnych i politycznych. (za: Leksykon ruchów i stowarzyszeń w Kościele)
- Praca formacyjna samych członków Akcji, której celem jest ukształtowanie dojrzałej wiary.
- Dobrze uformowani ludzie powinni angażować się w sprawy Kościoła, zajmując miejsca w parafiach jeszcze nie objętych ewangelizacją. W zależności od potrzeb danej parafii zajmować będą te sektory życia, które dotąd leżały odłogiem.
- Członkowie Akcji Katolickiej są najbliższymi współpracownikami proboszcza, dyspozycyjnymi do działania w różnych dziedzinach, w zależności od potrzeb, jakie się jawią.
- Członkowie Akcji Katolickiej powinni zajmować miejsca w życiu społecznym (polityka, gospodarka, kultura) na miarę swoich charyzmatów i możliwości. Poprzez aktywne działanie powinni urzeczywistniać wartości chrześcijańskie.
- W swojej pracy apostolskiej powinni łączyć wypracowane wartości, jakie istnieją w Kościele i koncentrować je wokół sprawy ewangelizacji, nie naruszając ich suwerenności.
Zadaniem członków Akcji byłoby, więc tworzenie porozumienia i wspólnego działania różnych ruchów, organizacji, stowarzyszeń bez naruszania ich charyzmatów i tożsamości.
Akcja Katolicka nie ma swojego lidera i swoich celów. Jej liderem jest Kościół i realizacja celów Kościoła.
Historia Akcji Katolickiej
Akcja Katolicka to stowarzyszenie wiernych świeckich, mające w założeniu szeroko rozumiany apostolat. Zasady organizacyjne i samą ideę Akcji Katolickiej sformułował po raz pierwszy papież Pius X w motu proportio z 18 XII 1903 oraz w encyklice Il fermo proposito z 11 VI 1905. Jednak za ojca tej organizacji uchodzi powszechnie papież Pius XI, który rozumiał przez nią udział wiernych świeckich w hierarchicznym apostolacie Kościoła. Nadał on stowarzyszeniu ramy organizacyjne w encyklice Ubi arcano z 23 XII 1922 i liście Quae Nobis z 13 XI 1928. Celem Akcji Katolickiej, według Piusa X, było odnowienie życia katolickiego w rodzinach i społeczeństwie oraz ewangelizowanie świata doby obecnej.
Akcja Katolicka osiągnęła swój pełny rozwój w okresie międzywojennym. Jej struktury były rozbudowane i różnorodne. Biskupi wielu krajów, wprowadzając w życie papieski program, wykorzystywali do tego celu istniejące już w tych krajach stowarzyszenia katolickie. W Belgii, Francji i Kanadzie dostosowano organizację Akcji Katolickiej do różnych środowisk społecznych i kulturalnych: wiejskiego, robotniczego, szkolnego, akademickiego. Inne natomiast kraje, w tym również Polska, Hiszpania, kraje Ameryki Południowej, oparły organizację Akcji Katolickiej, na wzór włoski, na czterech stanach, jakimi są: mężczyźni, kobiety, młodzież męska i żeńska. Taka forma organizacyjna była najwierniejszą realizacją wytycznych Piusa XI. W wielu krajach powstały liczne, związane ściśle z Akcją, stowarzyszenia katolickie, zrzeszające np. lekarzy, prawników, architektów, studentów, itd. Pod koniec pontyfikatu Piusa XI (zmarł w r. 1939), a zwłaszcza po drugiej wojnie światowej Akcja Katolicka przekształciła się w potężny ruch religijny katolików świeckich, który odgrywa do dziś doniosłą rolę w życiu Kościoła.
W Polsce Akcję Katolicką powołano do istnienia podczas Konferencji Episkopatu w Poznaniu 28-30 IV 1930 (jej statut zatwierdził 27 XI 1930 Pius XI). Zgodnie z zaleceniami statutu utworzono cztery organizacje, zwane kolumnami, na cały kraj: Katolicki Związek Mężczyzn, Katolicki Związek Kobiet, Katolicki Związek Młodzieży Męskiej i Katolicki Związek Młodzieży Żeńskiej. Oddziały parafialne tych związków organizowały wspólne Msze św., rekolekcje zamknięte, akademie, wieczornice, zloty, obozy. Na zewnątrz Akcja Katolicka oddziaływała przez publiczne odczyty o tematyce religijnej i akcje charytatywne.
Ważnym działem jej aktywności było rozprowadzanie katolickich czasopism i książek (wydawano własny organ pn. Ruch Katolicki o ogólnopolskim zasięgu oraz szereg pism i biuletynów o charakterze lokalnym). Tuż przed drugą wojną światową Akcja Katolicka w Polsce liczyła ok. 750 tysięcy członków.
Stanowiła ona z pewnością punkt wyjściowy do rozbudzenia u świeckich odpowiedzialności za Kościół. Wyznaczała jednak katolikom świeckim rolę pomocniczą przy duchowieństwie. W miarę rozwoju zróżnicowanych form jej działalności, w latach trzydziestych XX wieku krystalizowała się nowa koncepcja apostolatu, wskazująca na własne zadania świeckich w życiu Kościoła. Działalność Akcji Katolickiej miała decydujące znaczenie, i to przez całe dziesiątki lat, w rozpoznawaniu potrzeb społecznych, kulturalnych, polityczno-gospodarczych w praktycznie każdym środowisku oraz w udzielaniu na te potrzeby duchowej i organizacyjnej odpowiedzi. Po Soborze Watykańskim II, wraz z coraz silniejszym akcentowaniem konsekwencji chrztu św. i właściwej każdemu chrześcijaninowi powinności apostołowania, Akcja Katolicka na płaszczyźnie życia kościelnego podjęła właściwie wszędzie nieco inne zadania. Stała się bardziej otwarta i bardziej zaangażowana w duszpasterską codzienność.
W Polsce po zakończeniu drugiej wojny światowej Akcja Katolicka nie została reaktywowana, a system totalitarny uniemożliwił swobodną działalność również innym stowarzyszeniom i organizacjom dla świeckich. W 1993 r. Jan Paweł II zachęcił biskupów polskich, przebywających w Rzymie z wizytą "ad limina apostolorum", do stworzenia warunków, aby Akcja Katolicka "na nowo odżyła". Wśród działań Episkopatu Polski w tym zakresie na szczególną uwagę zasługuje list pasterski Akcja Katolicka w służbie nowej ewangelizacji z 17 III 1995. Dalszym owocem przemyśleń i konsultacji był zatwierdzony 2 V 1995 Statut Akcji Katolickiej w Polsce. Diecezjalne Instytuty (DIAK) powstały we wszystkich Kościołach lokalnych, stale rozszerzając i wzmacniając swoje struktury oraz podejmując się zadań wypływających z aktualnego odczytywania "znaków czasu" w Kościele i świecie współczesnym. Organem podstawowym stowarzyszenia jest Parafialny Oddział Akcji Katolickiej (POAK), zaś najwyższym Krajowy Instytut Akcji Katolickiej (KIAK). Według szacunkowych danych "Biuletyn Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej W Polsce" nr.26 - maj 2007 r. Akcja Katolicka w Polsce liczy ok. 26 tyś. członków, skupionych w blisko 1800 oddziałach POAK.
W związku z Listem Konferencji Episkopatu Ukrainy z 16 listopada 2020 r. Akcja Katolicka Archidiecezji Lwowskiej pragnie wesprzeć głos Pasterzy Kościoła rzymskokatolickiego. List ten przypomina, iż 100 lat temu w Związku Sowieckim wydano ustawodawstwo, które pozwoliło na legalne zabijanie nienarodzonych.
W wigilię Uroczystości Chrystusa Króla (Święto Patronalne Akcji Katolickiej) pod patronatem JE Ks. Abp. Mieczysława Mokrzyckiego 23 listopada 2019 we Lwowie-Brzuchowicach odbędzie się szkolenie dla członków Akcji Katolickiej Arch. Lwow. obrz. łac.
Akcja Katolicka Archidiecezji Lwowskiej organizuje spotkania w parafiach Archidiecezji dla świeckich pragnących podjąć działalność w stowarzyszenia o pod stuletnich katolickich i kościelnych tradycjach.
Czcigodny Księże Proboszczu!
Czcigodni Duszpasterze!
Szanowni Parafianie!
Od kilku lat w oparciu o grono studentów i absolwentów Instytutu Teologicznego im. św. abp. J. Bilczewskiego trwały działania mające na celu odrodzenie do życia w Archidiecezji Lwowskiej Akcji Katolickiej. W latach 2015-2016 Ks. Abp Mieczysław Mokrzycki zatwierdził jej Statut oraz skład wybranego Zarządu Diecezjalnego. Tym samym reaktywował do życia stowarzyszenie kościelne, które posiada wspaniałą historię w Kościele powszechnym i lwowskim od I poł. XX w. Niestety tragiczne wydarzenia historii spowodowały zniszczenie jej struktury osobowej i organizacyjnej.
1 października 2017 roku przy Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej w Krysowicach odbyło się Spotkanie nauczycieli dekanatu Mościskiego. Organizatorem spotkania był proboszcz - ksiądz Paweł Antolak. Przybyli pedagodzy z Krysowic, Czyszek, ze Strzelczysk i Mościsk, nie zabrakło też naszych sióstr Służebniczek. Honorowymi gośćmi spotkania był Dyrektor Instytutu Teologicznego im. św. Józefa Bilczewskiego w Brzuchowicach ks.dr Jacek Uliasz oraz prezes Akcji Katolickiej Lwowskiej Archidiecezji Andrzej Jastrzębski.